Published October 12, 2024 | Version v1
Publication Open

O'ZBEK TILIDAGI ALLA MATNLARIDA O'XSHATISHLAR

Description

O‘xshatishlar o‘zida til va madaniyat uyg‘unligini aks ettiradigan asosiy vositalardan sanaladi. O. S.Axmanovaning  “Tilshunoslik terminlarining izohli lug‘ati”da lisoniy o‘xshatishga quyidagicha ta’rif berilgan: “O‘xshatish (ingl. simile, fr. comparaison, nem. gleichnis, isp. simil. )” bir predmetni boshqasiga ular o‘rtasidagi umumiy bo‘lgan xususiyat asosida qiyoslashdir”.

         O‘zbek tilshunosligida o‘xshatishlar bilan bog‘liq bir qancha tadqiqotlar amalga oshirilgan[1]. Tadqiqotlarda o‘xshatishlar semantik-sintaktik, pragmatik, uslubiy va lingvomadaniy jihatdan o‘rganilgan. D.Xudorberganova inson haqidagi turg‘un o‘xshatishlarni ma’noviy guruhlarga ajratgan[2] bo‘lib, quyida alla matnlaridagi o‘xshatishlarni mazkur tasnif asosida ko‘rib chiqamiz


[1]Mahmudov N.M. Семантико-синтаксическая асимметрия в простом предложении узбекского языка: Дисс . … д-ра филол. наук. Ташкент, 1984; Худайберганова Д. Семантический и стилистический анализ конструкций уподобления в узбекском языке: Автореф. дисс. … канд. филол. наук. Ташкент, 1984;  Mahmudov N., Xudoyberganova D. Ozbek tili oxshatishlarining izohli lugati. – Toshkent: Manaviyat, 2013.; Qongurov R. Ozbek tilining tasviriy vositalari. – Toshkent: Fan, 1977.; Mukarramov M. Ozbek tilida oxshatish. – Toshkent: Fan, 1976.; Yoqubbekova M. Ozbek xalq qoshiqlarida oxshatish: Monografiya. – Toshkent, 2003.; Mahmudov N. Ozbek tilidagi sodda gaplarda semantik-sintaktik assimetriya. – Toshkent: Oqituvchi, 1984.;  Burxanov Z. Ozbek tilida komakchilar va ularga vazifadosh kelishiklar pragmatikasi: Filol. fanlari nomzodidiss. avtoref. – Toshkent 2008. Usmanov F. Ozbek tilidagi oxshatishlarning lingvomadaniy tadqiqi. – Toshkent, 2020. 

[2] Xudoyberganova D. Matnning antroposentrik tadqiqi. – Toshkent: Fan, 2013, 94-b.

Files

64-69.pdf

Files (556.9 kB)

Name Size Download all
md5:a4bbcbc6fda5109ca61045973fcdd9d6
556.9 kB Preview Download